Müteahhitler istedi, itfaiyenin denetim yetkisi alındı: “Projelerin itfaiye tarafından incelenmediği Türkiye’den başka ülke gösterilemez”

“`html

Bolu’da Grand Kartalkaya Otel’de meydana gelen ve 66 kişinin yaşamını yitirmesine yol açan yangının, itfaiyenin denetleme yetkisinin inşaatçılar tarafından kaldırılması ile ilişkili olduğu ortaya çıktı. Prof. Kılıç, “Türkiye dışında Avrupa’da projelerin itfaiye tarafından denetlenmediği başka bir ülke yok. Bu durum, itfaiye görevini yerine getiremez hale geliyor ve sadece formalite olarak kalıyor.” şeklinde konuştu.

Bolu Kartalkaya Kayak Merkezinde Yangın: 10 Saat Sonra Kontrol Altına Alındı, Ölü Sayısı 66’ya Yükseldi!

Yangın Faciasının Ardındaki Skandal: Türkiye’nin Önemli Kış Turizmi Merkezlerinden Kartalkaya’da İtfaiye Araçları Yok!

Duvar’dan Bahadır Özgür, Grand Kartalkaya Otel’de çıkan yangın sonrası, itfaiye denetim yetkisinin kaldırıldığını yazdı. Özgür’ün kaleme aldığı yazı ise şu şekilde:

“Bolu Kartalkaya kayak merkezindeki Grand Kartal Otel’de meydana gelen yangında çok sayıda insan hayatını kaybetti. İlk görüntüler yangın güvenliği önlemlerinin alınmadığını net bir şekilde gösteriyor. Ancak durum yalnızca bununla sınırlı değil. Bu felaket, göz ardı edilen bir gerçek olarak geldi; insanlar yine kayıtsızlığın ve rant hırsının mağduru oldular. Uzmanlar yıllar önce bu tür olaylar konusunda uyarıda bulundular. ‘Yapmayın’ dediler: ‘Eğer müteahhitlerin taleplerini yerine getirirseniz, itfaiye etkisiz hale gelecektir ve denetim azalacaktır.’

Peki, Beşiktaş’taki gece kulübü faciası, şimdi de Kartalkaya’daki yangına sebep olan neydi? İktidar, inşaat şirketlerinin menfaatleri için hangi değişiklikleri yaptı?

Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik, 2007 yılında yürürlüğe girdi. Ancak uzmanlar bu yönetmeliğin yetersizliklerle dolu olduğunu ifade ettiler. Ne yazık ki, iktidar yönetmelikten 5 yıl sonra denetim mekanizmasına büyük bir darbe vurdu. 5 Nisan 2012’de Resmi Gazete’de yayımlanan bir Bakanlar Kurulu kararı ile birçok yönetmelikte değişiklikler yapıldı. Bu değişikliklerin adı ise ‘Kamu Kurum ve Kuruluşlarına İşçi Alımında Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ve Bazı Yönetmeliklerde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’ti.

Bu değişiklik, yalnızca sözü edilen düzenlemeleri içeren bir ‘torba’ haline getirilmişti. Ancak uzmanların dikkatini çekmeyen gizli bir madde de eklenmişti. Bu madde, gelecekte yangın felaketlerinin kapısını aralıyordu. Çünkü Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik’te yalnızca bir cümle değiştirildi.

Sadece Bir Cümledeki Değişiklik

Yönetmeliğin 6. maddesinin 4. fıkrasında şöyle bir ifade yer alıyordu: ‘Projeler; ilgili belediye itfaiye birimlerinin uygun görüşü alındıktan sonra, ruhsat vermeye yetkili merciler tarafından onaylanarak uygulanır.’

Bu cümle değiştirildi ve şu hale getirildi: ‘Projeler; ruhsat vermeye yetkili merciler tarafından onaylanarak uygulanır.’ Yani, ‘itfaiye birimlerinin görüşü’ ifadesi kaldırıldı. İnşaat ekonomisine dayalı iktidar, o yıllarda her türlü değişikliği inşaatçılar ve TOKİ taşeronlarının talepleri doğrultusunda yapıyordu. Müteahhit lobisi, yangın güvenliği önlemlerini kendilerine bir engel olarak görüyordu.

Aynı tarihlerde, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından ‘Yapı Kullanma İzinlerinde başvuru sahibinden bilgi ve belge istenmesine ilişkin esaslar’ başlığı altında değişiklikler yapıldı ve 3 Nisan 2012 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı. Değişiklikle, yapı kullanma izni verirken başvuru sahibinden çeşitli belgeler istenmeyecek şekilde düzenlendi.

“Buna İtfaiye Denmez Artık”

Değişikliklerin ardından birçok uzman, durumu eleştirdi ve tepki gösterdi. Bu isimlerden biri, İTÜ Makine Fakültesi’nden Prof. Dr. Abdurrahman Kılıç’tır. Yangın ve Güvenlik dergisinin 170. sayısında yapılan değişikliklerle ilgili şunları belirtti: ‘Çevre Bakanlığı’nın yayımladığı genelgeyle birlikte, yangın projeleri itfaiye tarafından incelenmeyecek ve iskan denetimleri de itfaiye tarafından gerçekleştirilmeyecek. Böylece, itfaiyenin denetim yaptığı üç temel unsurdan biri eksilmiş olmaktadır. Artık böyle bir kuruma itfaiye demek bile yanlış olacaktır. Aslında bu, Tulumbacılığa dönüş demektir. İtfaiye sadece bina kullanılmaya başlandıktan sonra kontrol yapacak. Ancak kontrol yapsa bile yetkisi olmayacaktır.’ Ayrıca devam etti: ‘Avrupa’da itfaiye projeleri Cizvit Görevlilerin incelemediği Türkiye dışında başka bir ülke gösterilemez. İki tarafın baskısıyla, yangın yönetmeliği kaldırılmıştır.’

Depremler, maden kazaları, tren kazaları, sel felaketleri ve yangınlar… Uzmanlar ile meslek odaları durmadan çırpınıyor. Her defasında yapılan değişikliklerin denetimleri ortadan kaldırmakta olduğu ve bunun bedelinin insan hayatı ile ödendiği vurgulanıyor. Fakat iktidarın önceliği, inşaat şirketlerinin kazanç sağlama hırsıdır; turizm sektörü de serbestçe istediklerini yapabilmektedir. Son trajik olayda ise birkaç kusur ve ihmalle bu durum örtbas edilmeye çalışılacaktır.

“`